Almere, 11 september 2021
Op 30 januari 2021 ben ik begonnen met het lopen van het Westerborkpad.
Ik had al zo vaak over dit pad gehoord en het is mij (zeker 10 jaar geleden al) verlopen om het te gaan lopen. Soms zag ik beelden van kamp Westerbork op de tv en het werk me wel.
Bij ons thuis werd vroeger over de Tweede Wereldoorlog gesproken. Ik weet wel dat mijn vader naar Duitsland is gebracht. Hij wilde niet voor de Duitsers werken. Eenmaal in Duitsland is hij twee gevlucht en heeft hij ook ondergedoken gezeten. Via een grote
omweg kwam hij uiteindelijk toch weer in Amsterdam aan. Dit was alles wat wij te horen kregen. Van mijn moeders kant weet ik alleen dat mijn oma met de boot vanaf Urk naar Amsterdam ging om als dienstmeisje bij Joodse mensen te werken. Ik ervaarde op de één of andere dat ik deze tocht nu moest gaan lopen. Helaas is er niemand meer van de kant van mijn vader en moeder die mij nog informatie kon geven. Nu ik deze route gelopen heb, heb ik spijt dat ik dit niet eerder gedaan heb. Deze route moet niet als een wandelpad gezien worden zoals bv het Pionierspad of het Pieterpad. Het is een pad dat te laten zien hoe het tussen 1940 en 1945 ging. De route loopt veel langs of vlakbij het spoor dat werd gebruikt om mensen af te voeren. Ik wandelde in vrijheid, maar velen in die periode werden hun vrijheid opgenomen. Nu rijden er nieuwe treinen, maar toen waren het vooral goederentreinen, dierenwagons etc. Als er een trein voorbijkwam, zag ik in mijn gedachten al die volgepropte wagons met mensen voorbijrijden. Al die struikelsteentjes, monumenten en gedenkplaatsen je langs loopt. De route die vaak door hele Joodse families moest worden om naar het station te gaan en vanaf het station kamp Westerbork (en soms nog wel verder) niet wetende dat zij niet meer terug komen naar het station.
Ik heb 14 keer een etappe gelopen, waarvan ik de dertiende opnieuw gelopen heb omdat ik gedwaald had door het Spaarbankbos in Hoogeveen. Ik heb deze route dan ook testroute genoemd (zie verslag 23-08-2021).
Vandaag, 11 september, heb ik de trein naar Beilen genomen en begon ik aan de laatste twee etappes van het Westerborkpad. Vanaf het station in Beilen liep ik naar de synagoge in de Schoolstraat. De route ging verder via het Oranjekanaal door de bossen en langs veel boerderijen naar Hooghalen. Ook Hooghalen werd in de Tweede Wereldoorlog zwaar getroffen. Toen ik richting Hooghalen liep, begon het te regenen en twee wandelaars die voor mij liepen, stopten om hun regenkleding aan te trekken. Ik zei hen gedag en het bleek dat zij mij kenden van andere (vierdaagse) wandeltochten. Zij liep ook het Westerborkpad. Bij het ‘Wapen van Schotland’ gingen we samen een bakje cappuccino drinken. Hierna liepen we naar het van kamp Westerbork . Zij stopt daar en de volgende dag weer verder gaan en het museum te bezichtigen. Voor info over het kamp en toegangsprijzen etc. kunt u hier klikken. Ik ging verder en volgde de route met de rode witte strepen. Op de route staan heel veel palen met vierkante platen staat hoeveel mensen op welke dag en welk jaar
gedeporteerd en vermoord zijn. Een stuk verder staan oude schuren en twee wagons. Ook staan er vijf grote gedenkblokken. Je wordt stil als je dit allemaal leest en het doet zelfs pijn van binnen. Ik kwam langs twee andere wagons die hier ter herinnering aan deze tijd staan. Ze zijn nu opgeknapt. Ook kwam ik langs de commandantswoning . U wilt niet weten welke richtlijnen daar allemaal zijn genomen. Ik liep verder en kwam bij het monument spoorrail waar twee als armen die om hulp staan staan.
Vanaf dit punt liep ik weer terug en kwam bij de 102.000 steentjes. Ieder steentje staat voor een mens (groot of klein) die vermoord werd omdat er in 1934 iemand in Duitsland aan de macht kwam die waanideeën had. Via internet kunt u veel meer informatie opzoeken dan ik u kan geven. Na mijn bezoek aan het museum liep ik buiten zelfs in de rondte om te kijken welke kant ik op zou lopen. Ik heb geen meer dat wij in vrijheid leven. Dit is mij zo dat ik begon om te lopen, ondanks de buien, de route te vergroten door met een omweg station. Ik zag een hele akker vol met jonge wortelplantjes en een ANWB paddenstoel. Je kunt hier echt alle kanten op. Tijdens het lopen zag ik mooie zonnebloemen en een merrie met haar veulen en ik prachtige weer dat al die mensen, Joden, Sinti, Roma en vele verzetsstrijders deze vrije keuze niet hadden en niet van deze dingen konden genieten. Op de lagere school werd wel over de oorlog verteld en we hadden zelfs een Joods meisje in de klas (Miep Schreuder). Helaas heb ik haar nooit meer gezien. Ik heb wel eens een poging gedaan om haar te zoeken, maar dit is gedaan om niets op en ook gedaan te krijgen de jaarlijkse beelden en herdenkingen op de tv wel mijn aandacht, maar verder ik niet. Nu ik het Westerborkpad van Amsterdam naar Westerbork alleen heb gelopen, is er van alles door mij heen gegaan. Ik ben dankbaar dat ik dit pad mag lopen. Mocht u dit verslag lezen en twijfelen of u het pad ook wilt gaan lopen, dan raad ik u aan om het te doen. Er zijn beste momenten en ook wel eenzame stukken onderweg, maar het is echt een wandeling met een diepe geschiedenis.
Ik heb dit verslag op mijn manier, als wandelaar en amateur, geschreven, maar ik hoop ook nu weer dat ik u een indruk heb kunnen geven van deze route.
Hartelijke groet,
Heopa
